ზოგჯერ წყაროებსა და ფრესკებს შორის საოცარი შესაბამისობაა

ზოგჯერ წყაროებსა და ფრესკებს შორის საოცარი შესაბამისობაა, მოვიხმოთ მხოლოდ წყაროები...

1. აღმოსავლური რენესანსის მამა - ფილოსოფოსი მიქაელ პსელოსი (მე- 11) ქართველებზე:

,,ეს ხალხი სიმაღლით მეათე ფუტამდეა აზიდული, წარბები კი ქედმაღლობით აქვთ აჭიმული.... მე ვგულისხმობ უმამაცესად მებრძოლ ქართველებს, ყველას ახლახანს ამოსვლოდა წვერი და თვით გაფურჩქნილ ყვავილს ჰგავდნენ, მაღალი ტანისა იყვნენ და თანაზომიერნი, თითქოს კანონის მიხედვით... შემართულნი იყვნენ უძლეველნი"

2. გიორგი პახიმერე:

,,გოლიათური აღნაგობის ქართველები ბრწყინავდნენ უმწიკვლო რწმენით"

3. უილიამ ტირელი:

,,ქართველები გამოირჩევიან მაღალი აგებულებით და უაღრესი სიძლიერით"

4. ჟან ბოდელი:

,,მშვენება ქართველთ ტანისა, სიამე არის თვალისა"

5. ძველი თურქული სიმღერა ,,მელიქ დანიშმემდი":

,,წყეული ქართველები ტანადობით ძლიერ გამორჩეული მებრძოლები იყვნენ"

6. იბნ დავადარი:

,,შემდეგ მივიდა ქართველთა ლაშქარი... ეს ხალხი არის მკაცრი ბუნების, მძლავრი სხეულის მქონენი, დიდად ურწმუნონი, ვერ არჩევენ კანონიერს არაკანონიერისაგან, მათ არ იციან სიცოცხლე ღვინისა და მხიარულების გარეშე"

7. რუი გონსალეს დე კლავიხო:

ქართველები კარგი აგებულების და ლამაზი სახის ხალხია

8. ლუდოვიკუს მამბურგუსი:

,,ისინი არიან კარგი აგებულებისანი და კეთილგონიერნი, კეთილნი და

თავაზიანნი უცხოელებისათვის, საზარელნი მტერთათვის, დიდებული მებრძოლები, დიდად მამაცნი, ქალებიც კი, რომელთაც ამაზონთა მსგავსად სურთ ბრძოლებში წასვლა, რათა იბრძოლონ ყველაზე მძვინვარედ. ამ სიმამაცით ბრძოლის ველზე ისინი გამოირჩევიან ყველა

აღმოსავლელი ქრისტიანისაგან, ისე რომ სარაცინები შიშით თუ პატივისცემით, აძლევენ უფლებას იერუსალიმში მათი დროშების ფრიალით შევიდნენ, როგორც

ჯარისკაცები, რაიმეს გადახდის გარეშე... მაგრამ აქვთ ეს დიდი მანკიერება, რომ არიან ყველაზე დაუნდობელი

მსმელები, და არად აგდებენ ხალხს, რომელიც მათთან ერთად არ ტყვრება სასტიკად არიან დაჯერებულები,

რომ შეუძლებელია რომელიმე ადამიანი იყოს ჭეშმარიტად მამაცი, ვინც არ არის სმის განსაკუთრებული მოყვარული".

ყველა ამ წყაროს მრავლისმეტყველი ილუსტრაციაა ეს ძველი ქართული ფრესკა.

 მკვლევარი ბექა ჭიჭინაძე.